عنوان کامل پایان نامه :
مدیریت ریسک و ریسک اقتصادی پروژه های نوسازی شهری از منظر اسلامی
قسمتی از متن پایان نامه :
دهه 1990 میلادی با بازنگری در همه زمینههای علمی، فلسفی و هنری همراه است، به همین علت نگاه نوسازی و مرمت شهری نسبت به دهههای پیش که نگاه جزئی نسبت به مسائل مرمت شهری داشتهاند، تغییر کرده و با در نظر گرفتن گذشته و هویت تاریخی دورههای متفاوت، هویت جدید متناسب با شرایط زندگی امروز را در دستور کار خود قرار داده است. بر این اساس مرمت شهری مفهومی جامع پیدا میکند، مفهومی که بهبود و توان بخشی بافتهای کهن، در تمام ابعاد اقتصادی، کالبدی، اجتماعی- فرهنگی را مدنظر قرار میدهد و چارچوبی نو در فرایند دگرگونی شهری تدارک میکند. ( عندلیب و همکاران، 92)
مبحث بهسازی و نوسازی بناها ابتدا در اوایل قرن نوزدهم در اروپا مطرح شد و سپس در نیمه دوم قرن نوزدهم مداخله در این بافتها به دو شکل متفاوت صورت گرفت. کشور انگلستان از طریق تصویب قوانین خاص شهری برای رفع پارهای از مشکلات شهرهای صنعتی و فرانسه نیز از طریق سیاستگذاریها و فراهم نمودن امکانات اجرایی وارد عمل شدند.
در ایران تجربه نوسازی بافتهای فرسوده به سال 1300 بر میگردد.قبل از پیروزی انقلاب و در دهه 1350 با برگزاری سمینارها و چاپ کتب و مقالات متعدد در این زمینه، بافت تاریخی شهرها بیشتر مورد توجه قرار گرفت و بعد از پیروزی انقلاب نیز فعالیتهای نوسازی با سرعت بیشتری انجام گرفت. در همین راستا اقدامات دیگری نیز انجام گرفت مانند تأسیس دفتر نوسازی و بهسازی در وزارت مسکن و شهرسازی، اضافه کردن فصلی تحت عنوان تهیه و اجرای طرحهای نوسازی و بهسازی برای بافتهای مسئلهدار شهری به بخش عمران شهری در طول برنامه دوم توسعه اقتصادی- اجتماعی و در نهایت ایجاد شرکت مسکن سازان در وزارت مسکن و شهرسازی. از سال 1312 نیز با تدوین و تصویب قوانینی در مورد احداث و توسعه خیابانها، نوسازی بافتهای فرسوده وجه قانونی پیدا کرد. و بعد آن در سال 1320 شهرسازان با بولدوزر به جان بافتهای فرسوده افتادند و اقدام به نوسازی آنها نمودند. در دوران حکومت پهلوی دوم نیز این سیاستها مورد استقبال قرار گرفت و علیرغم اینکه در برنامه اول عمرانی اعتباراتی جهت این امر تدارک دیده شده بود ولی به علت کمبود بودجه و مشکلات موجود ناشی از جنگ جهانی دوم این برنامه هیچ وقت اجرایی نشد. در هنگام تدوین برنامه دوم نیز قوانین مربوط به تملک و آزادسازی زمین جهت اجرای این طرحها و پروژهها تصویب شد اما شواهد و اسناد موجود حکایت از بیتوجهی به این قانون دارد. اقدامات مطالعاتی در زمینه نوسازی بافتهای فرسوده در برنامه چهارم عمرانی (51-1347) صورت گرفته است. در این برنامه، نوسازی محلات قدیمی و غیر سالم در قالب طرحهای جامع دیده شد. همچنین در این برنامه مقرر میگردد تا به منظور تأمین تمام و یا قسمتی از هزینة اجرائی طرحهای حفاظتی، تأسیسات و وسایل آتشنشانی، خیابانسازی و آسفالت نمودن آنها، نوسازی و تجدید بنای محلّههای قدیمی و غیر بهداشتی، ایجاد پارکهای عمومی و فضای سبز شهری و مؤسسات وابسته به آنها و مؤسسات عمومی و عامالمنفعه که طبق قوانین کشور تشکیل و عهدهدار تأمین نیازمندیهای عمومی هستند، بتوانند وام بگیرند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به منظور بهبود بافتهای تخریب شده ناشی از جنگ، سیاست نوسازی مورد توجه دولتمردان قرار گرفت. اقدامات و سیاستهای اتخاذ شده بعد از پیروزی انقلاب به شرح ذیل میباشد:
الف. تهیه طرحهای تفضیلی، تأسیس دفتر بهسازی بافت شهری و شرکت مسکنسازان در برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
ب. تأسیس شرکت عمران و بهسازی شهری جهت مدیریت اجرای عملیات نوسازی، آزادسازی اراضی و بهرهگیری از منابع داخلی و خارجی برای تأمین مالی طرحها در طول برنامه دوم
ج. ایجاد انگیزه در مردم جهت حفظ و نگهداری بافتها، حمایت از طرحهای پژوهشی در زمینه بافتهای فرسوده و ... در برنامه سوم.
بر اساس ماده یک قانون نوسازی و عمران شهری، نوسازی و عمران و اصلاحات اساسی و تأمین نیازمندیهای شهری و احداث و اصلاح و توسعه معابر و ایجاد پارکها و پارکینگها و .......و تأمین سایر تأسیسات مورد نیاز عمومی و نوسازی محلات از جمله وظایف اساسی شهرداریها بر شمرده شده است ( آئینی، 90). همانطور که مشاهده میکنید در حال حاضر بخش عمدهای از سطح شهرهای ایران، دچار فرسودگی و ناکارآمدی شده است. روزگاری این مناطق محیطی امن و سرشار از آرامش برای ساکنان خود بوده است ولی در حال حاضر مهاجرتهای بی رویه، توسعه افقی شهرها، عدم خدمات رسانی جدید به هسته های قدیمی شهر، موجب شده محلههای خوب شهری به محلههایی پست تبدیل شود. در طرح جامع تهران بافتهای فرسوده به محدودههای آسیبپذیر شهر در برابر مخاطرات طبیعی اطلاق میشود که نیازمند برنامهریزی و مداخله هماهنگ برای سامانیابی آنها میباشد ( داودی، جلالی، 89 ).
سوالات یا اهداف این پایان نامه :
اهداف تحقیق
- بررسی و معرفی ریسکهای اقتصادی پروژههای نوسازی شهری
- بررسی و ارزیابی راهکارهای مدیریت ریسک موجود