عنوان کامل پایان نامه :
اثر اشاعه نرخ ارز در اقتصاد ایران
قسمتی از متن پایان نامه :
2-5-3-راهبردهای قیمتگذاری کالاها و اثر اشاعهای
میزان اشاعه نرخ ارز بر قیمتها به نوع شاخص مورد استفاده و نحوه قیمتگذاری کالاها در بازارها بستگی دارد. بدین صورت که راهبردهای قیمتگذاری مختلف نظیز قیمتهای رایج تولیدکننده[1] که در آن قیمتگذاری بر اساس پول کشور تولیدکننده میباشد، قیمتهای رایج محلی که در آن قیمتگذاری بر اساس پول کشور مصرفکننده صورت میگیرد و نیز راهبردهای دیگری که در بین این دو حد نهایی قرار میگیرند. در راهبرد قیمتگذاری بر اساس قیمت رایج تولیدکننده ، قانون قیمت واحد[2] برای کالاهای فروخته شده در داخل و خارج برقرار است و میزان اشاعه کامل میباشد. در قیمتهای رایج محلی ، قیمتهای نسبی نمیتوانند در کوتاه مدت در برابر تکانههای واقعی تغییر کند و میزان اشاعه صفر خواهد بود و در سایر موارد میزان اشاعه ناقص میباشد. مطالعات صورت گرفته نشان میدهد که میزان اشاعه تغییرات نرخ ارز ، ناقص و اندازه آن به قدرت بازاری صادرکنندگان در قیمتگذاری بر اساس شرایط بازار بستگی دارد. صادرکنندگان با تغییر اضافه بها و حاشیه سودشان برای حفظ سهم خود در بازار ، قادر به عرضه بیشتر کالا در بازارها میشوند و از نوسان شدید قیمت محصولات خود جلوگیری میکنند. از این رو میزان اشاعه تغییرات نرخ ارز به قیمتهای داخلی ناقص میباشد.
2-5-4-اشاعه نرخ ارز بر قیمتهای داخلی
2-5-4-1-اثر اشاعه نرخ ارز بر شاخص قیمت وارد کننده
تحقیقات گذشته نشان میدهد که اشاعه نرخ ارز به قیمتهای واردات حتی در بلند مدت کامل نیست. اشاعه ناقص نرخ ارز به قیمت واردات به دلیل برقرار نبودن قانون قیمت واحد در مورد کالاهای قابل مبادله میباشد. نقض قانون قیمت واحد یا به دلیل هزینههای مبادله و با بدلیل قیمتگذاری ، بر اساس شرایط بازار میباشد. یعنی اگر هزینه نهایی مبادله ثابت باشد ، قانون قیمت واحد برقرار است و تغییرات نرخ ارز بطور کامل به قیمتهای وارداتی منتقل میشود . در غیر اینصورت اشاعه نرخ ارز به قیمتهای واردات ناقص خواهد بود . قیمتگذاری بر اساس شرایط بازار نیز نشان دهنده توانایی واحدهای تولیدی در بازار رقابت انحصاری در قیمتگذاری میباشد . بنابراین واضح است که قیمتگذاری بر اساس شرایط بازار -که خود به وضعیت واحدهای تولیدی بستگی دارد- وجود نداشته باشد ، تغییر قیمت واردات ، متناسب با تغییرات نرخ ارز خواهد بود . به عبارت دیگر اگر واحدهای تولیدی با افزایش قیمت کالاهای واسطهای ، قیمت کالا را افزایش ندهند ، اشاعه نرخ ارز به قیمت واردات ناقص میشود .
2-5-4-2-اثر اشاعه نرخ ارز بر شاخص قیمت مصرفکننده
میزان اشاعه نرخ ارز به قیمت مصرفکننده، به میزان زیادی به سهم واردات بستگی دارد. هرچه سهم واردات در کالاهای مصرفی بالاتر باشد ، میزان اشاعه تغییرات نرخ ارز بالاتر است . با افزایش سهم واردات در مخارج مصرفی انتظار میرود که روند قیمت واردات به خوبی تورم داخلی را توضیح دهد[3]. در این صورت تغییر قیمتهای واردات موجب تغییر قیمت مصرفکننده میشود. برای مثال یک تکانه مثبت در بازار نفت ، میتواند منجر به درخواست دستمزدهای بالاتر در کشورهای واردکننده نفت شود و اگر برخی از دستمزدها با قیمت مصرفکننده شاخص بندی شوند در این صورت انعکاس آن موجب تورم بالاتر میشود . زمانی اشاعه تغییرات نرخ ارز معنادار است که اقدام بانک مرکزی در برابر تکانههای قیمت واردات برای جلوگیری از تورم به کندی انجام گیرد. انتقال ناقص تغییرات نرخ ارز مربوط به حالتی است که تعدیل قیمت برای تولیدکنندگان به نوعی هزینهبر است و بطور کلی آنها در مورد اینکه تغییرات قیمت واردات دائمی یا ادواری است مطمئن نیستند. بنابراین تاخیر در تعدیل قیمتها تا زمانی که تولیدکنندگان نسبت به تداوم تکانهها اطمینان حاصل نکنند و به دنبال آن میزان تغییر حاشیه سود خود را تعیین نکنند ، وجود خواهد داشت.
در بیشتر مطالعات انجام شده میزان اشاعه تغییرات نرخ ارز به شاخص قیمت مصرف کننده ، کمتر از شاخص قیمت واردات برآورد شده و میزان آن به مقدار اشاعه تغییرات نرخ ارز به قیمت واردات بستگی دارد که در توجیه آن میتوان گفت تاثیرپذیری شاخص قیمت مصرفکننده به صورت غیر مستقیم است و سهم کالای غیر قابل مبادله نسبت به کالاهای قابل مبادله در آن ، در مقایسه با شاخص قیمت واردات بالاتر است. شاخص قیمت مصرفکننده شامل ترکیباتی از ارزش افزوده کالاهای داخلی به علاوه کالاهای وارداتی واسطهای و نهایی است. کالاهای خرده فروشی و اقلام خدمات ، نیز رقابتیتر بوده و قابلیت جانشینی بیشتری نسبت به کالاهای وارداتی دارند. همچنین شاخص قیمت مصرفکننده ممکن است تحت تاثیر ادوار تجاری اقتصاد کلان باشد.
واکنش اندک شاخص قیمت مصرفکننده در برابر تغییرات نرخ ارز در کوتاه مدت لزوما دلیل چسبندگی قیمت اسمی برحسب پول مصرفکننده یا اثر کوچک انتقال مخارج نیست. هزینههای حمل ونقل و نیز توزیع و بازاریابی کالاها ، هزینه کالاهای وارداتی را افزایش میدهدو حتی اگر کالاهای وارداتی جانشین نزدیک کالاهای تولید داخلی باشند، ممکن است به علت هزینه بالاتر به مقدار زیاد مصرف نشوند. در این حالت تغییرات نرخ ارز اثر کوچکی بر شاخص قیمت مصرفکننده دارد[4]. به علاوه ، تفاوت بین راهبردهای بهینه قیمتگذاری عمدهفروشان خارجی و خردهفروشان داخلی کالاها ، موجب انتقال کمتر تغییرات نرخ ارز به شاخص قیمت مصرفکننده میشود. در واقع اگر فروشنده خارجی کالا را بر اساس قیمت رایج تولیدکننده (صادرکننده) عرضه کند و فروشنده داخلی بر اساس قیمتهای نسبی و با قیمت رایج محلی عرضه کند انتقال به شاخص قیمت مصرفکننده کمتر از شاخص قیمت واردات میباشد.
از دیگر عوامل موثر بر اشاعه نرخ ارز ، برخی از متغیرهای کلان اقتصادی نظیر نوسانات نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی است . واردکنندگان در شرایطی که نرخ ارز نوسانات زیادی دارد نگران تغییر قیمت کالاها هستند و با تغییر حاشیه سودشان مایل به کاهش میزان اشاعه نرخ ارز به قیمتها میشوند. نوسان تولید ناخالص داخلی و عدم اطمینان درباره تقاضای کل حاشیه سود واردکنندگان را تغییر میدهد «مان»[5] (1986) اشاره میکند که انتقال تابع تقاضا همراه با نوسانات نرخ ارز است و در بازار رقابت ناقص با تغییر حاشیه سود میزان انتقال کاهش مییابد . در شرایط تورم پایین میزان اعتماد به سیاست پول بیشتر بوده و تغییرات قیمتهای نسبی کمتر است و در نتیجه میزان اشاعه نرخ ارز به قیمتها کم میباشد.
[1] -producer Currency Prices
2- بر اساس قانون قیمت واحد در یک بازار رقابت کامل بدون هزینه حمل و نقل و موانع اداری ، تجارت کالاهای همگن بایستی بر اساس واحد پول مشترک بدون توجه به محل فروش و با قیمت یکسان باشد
[3] -Jonathan, McCarthy, “Pass-Through of Rate and Import Prices to Domestic Inflation in Some Industrialized Economies “, Manuscript , Federal Reserve Bank of New York ,(September 2000)
[4] -Maurice, Obstfeld and Kenneth Rogoff, "New Directions for Stochastic Open Economy Models" International Finance", Economics Working Paper Archive EconWPA, No. 4002, (2000).
[5] -C. L Mann, "Price, Profit Margins and Exchange Rates", Federal Reserve Bulletin, No.72, (1986), pp..366-9.
سوالات یا اهداف این پایان نامه :
اهداف پژوهش
از آنجا که تصمیمات سیاست پولی در اقتصاد هر کشوری دارای اهمیت است و بنا به قولی پول استاندارد استانداردهاست و وقتی این استاندارد به هم می خورد تمامی استانداردها حتی استانداردهای اخلاقی جامعه به هم می خورد لذا اهمیت بررسی عوامل مختلف اثر گذار بر تورم امری غیر قابل انکار است.
متن کامل در سایت امید فایل
تجزیه و تحلیل منشاء فشارهای تورمی یکی از مهمترین مسائلی است که علم اقتصاد در سالیان اخیر در پیش روی خود داشته است . یکی از اهداف تحقیق حاضر بررسی راجع به یکی از عوامل متعدد است که به نظر می رسد منشاء شتاب دهنده روند صعودی قیمتها باشد . امروزه اثر گذاری نوسانات نرخ ارز بر شاخص قیمتها و تورم در سطوح کلان و ملی یکی از رایج ترین مباحث در بحثهای اقتصادی است.مطالعاتی از این دست تلاشی است ماورای تلاشهای محدود یا گسترده در تئوریهای مطرح شده گذشتگان .